Vùng nguyên liệu cà phê Sơn La: Tiếp nối hành trình hơn 11 năm gắn bó

Khi nhắc đến cà phê Arabica ở Việt Nam, Cầu Đất - Lâm Đồng là cái tên luôn được nhớ đến đầu tiên. Bởi điều kiện tự nhiên lý tưởng nơi đây đã góp phần mang đến những ấn tượng sâu sắc trong hương vị cho thị trường thưởng thức cà phê trong nước & quốc tế. Nhưng trong một cuộc chơi lớn hơn ở thị trường thương mại, Sơn La nổi bật hơn hẳn bởi thế mạnh về sản lượng. Công ty TNHH Cà phê Hân Vinh tin rằng tiềm năng của cả hai vùng nguyên liệu này sẽ cùng góp phần đưa sản phẩm cà phê Arabica Việt Nam thăng hạng trên thị trường quốc tế.

Trong 5 vùng nguyên liệu chủ lực của công ty TNHH Cà phê Hân Vinh, Sơn La giữ một vị thế đặc biệt. Gắn bó với mảnh đất Tây Bắc từ năm 2014, cà phê Arabica Sơn La đã góp phần to lớn vào việc đảm bảo nguồn cung dồi dào, kiến tạo nên năng lực cung ứng cà phê số lượng lớn với chất lượng ổn định của công ty. Đến nay, sản lượng cà phê Arabica Sơn La chiếm khoảng 60% tổng sản lượng xuất Arabica của công ty.

Vùng trồng Arabica lớn nhất cả nước

Việt Nam hiện đang có 3 vùng trồng cà phê Arabica trọng điểm: Tây Bắc (Sơn La, Điện Biên); Bắc Trung Bộ (Quảng Trị) và Tây Nguyên (Lâm Đồng). Trong đó, Sơn La đang là tỉnh có diện tích trồng & sản lượng cà phê Arabica đứng đầu cả nước, chiếm khoảng 50% diện tích và 43,5% sản lượng toàn quốc (theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường). Năm 2025, diện tích cà phê trên địa bàn tỉnh ước tính đạt 24.300 ha và còn tiếp tục tăng do diện tích tái canh, trồng mới đang được mở rộng. Theo nông hộ tại địa phương, sản lượng của Sơn La có lúc đạt tới ~78,000 tấn (2023) - diện tích và sản lượng này đã đưa Sơn La trở thành vùng nguyên liệu Arabica quan trọng bậc nhất. Trong 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh đã xuất khẩu 17.800 tấn cà phê sang các thị trường Liên minh châu Âu (EU), Bắc Mỹ, Trung Đông & ASEAN; đạt gần 70 triệu USD, tăng gần 30% so với cùng kỳ năm trước và chiếm hơn 68% tổng giá trị hàng hóa xuất khẩu của toàn tỉnh (theo Báo Nhân Dân).

Điểm tạo nên thế mạnh của vùng trồng này là: Sơn La sở hữu sự kết hợp hiếm có giữa vĩ độ cao và thổ nhưỡng giàu dinh dưỡng. Mặc dù khu vực địa lý nằm ở độ cao chưa đạt lý tưởng nhưng lại nằm ở vĩ độ khá cao từ 20°39’ - 22°02’ vĩ độ Bắc, hai yếu tố này bổ trợ cho nhau cùng với chất đất Feralit giàu dinh dưỡng điển hình đã tạo thành điều kiện phù hợp cho cây cà phê Arabica sinh trưởng, phát triển và tạo ra chất lượng đặc thù riêng cho cà phê Sơn La. Các vùng trồng nổi bật khi nhắc đến vùng nguyên liệu Sơn La có thể kể đến như Chiềng Sinh, Chiềng Mai, Mường Chanh, Sốp Cộp, Thuận Châu…

Tuy nhiên, công ty cũng quan sát được 1 số điểm còn hạn chế nhưng cũng đồng thời là dư địa tiềm năng để phát triển cho cà phê Sơn La. Trước giờ, vùng trồng được biết đến bởi khả năng cung ứng số lượng lớn các mặt hàng cà phê thương mại, chưa có nhiều chú trọng vào chất lượng sản phẩm. Nhưng với tất cả những tiềm năng vốn có cộng với sự chuyển đổi trong tư duy canh tác & sản xuất thời gian gần đây, Sơn La sẽ tiếp tục không chỉ tăng trưởng về diện tích - sản lượng mà sẽ còn được biết đến nhiều hơn bởi chất lượng.

Hành trình đồng hành và gắn bó hơn 1 thập kỷ

Nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực cà phê, gắn bó với các vùng đất khác nhau, mỗi vùng nguyên liệu đều có những đặc trưng riêng mà lần nào ghé lại công ty cũng học hỏi và quan sát được nhiều điều. Có mặt và duy trì được hoạt động thu mua ở Sơn La hơn 11 năm, công ty TNHH Cà phê Hân Vinh đã dần khẳng định được năng lực cung ứng cà phê từ vùng nguyên liệu Arabica lớn nhất cả nước khi có đến 60% tổng lượng xuất cà phê Arabica của công ty là Arabica Sơn La. Chuyến đi lần này, công ty đã tìm hiểu được rõ hơn về những thay đổi của vùng trồng, tình hình sản xuất tại địa phương cũng như nắm bắt bối cảnh thực tế để chuẩn bị tốt hơn cho mùa vụ mới.

Gắn bó hơn 1 thập kỷ, có lúc thuận lợi có khi khó khăn nhưng như các vùng nguyên liệu chủ lực khác, công ty mong muốn không chỉ đóng góp kiến tạo những giá trị về kinh tế cho địa phương mà còn mong muốn quay trở lại đầu tư, xây dựng những giá trị về con người, đóng góp nhiều giá trị bền vững lâu dài cho địa phương. Không chỉ dừng lại ở hoạt động mua bán, mà còn có các hoạt động thiết thực thể hiện tinh thần tri ân vùng đất và con người đã cung cấp nguồn nguyên liệu cà phê cho công ty.

Vừa qua, công ty cũng tổ chức & tham gia các hoạt động thiện nguyện tại địa phương. Bắt đầu bằng các hoạt động tri ân thiết thực, gửi hỗ trợ và chia sẻ tức thời tới đến những hoàn cảnh khó khăn như người cao tuổi neo đơn, các bạn khuyết tật, các em nhỏ ở vùng sâu vùng xa và các nhóm bệnh nhân có hoàn cảnh cần hỗ trợ điều trị. Với tinh thần tri ân lâu dài, công ty sẽ hướng đến các hoạt động mang giá trị bền vững như hỗ trợ cơ sở vật chất, đóng góp vào điện - đường - trường - trạm…

Ngoài ra, việc chú trọng vào tái đầu tư để nâng cao năng lực sản xuất, chất lượng sản phẩm cà phê cũng là một cách để góp phần nâng cao đời sống của người dân tại địa phương. Mỗi năm quay trở lại đánh giá tồn đọng những năm trước để thảo luận & trao đổi cách làm tốt hơn cho năm nay. Mong muốn được xây dựng mối quan hệ bền vững, lâu dài.

Triển vọng từ vùng trồng cà phê Tây Bắc

Từ những chia sẻ của chính quyền địa phương và quan sát thị trường của công ty, chúng tôi thấy rằng Sơn La còn nhiều tiềm năng để phát triển mạnh. Trong những năm tới, sản lượng của tỉnh Sơn La sẽ còn tiếp tục tăng do diện tích trồng mới, tái canh đang ngày càng được mở rộng. Sự gia tăng giá trị của hạt cà phê trong các năm gần đây cũng góp phần đưa đến sự thay đổi trong nhận thức, tư duy canh tác sản xuất của người dân. Khi những kiến thức về chăm sóc, chế biến cà phê được phổ biến và tiếp cận nhiều hơn, cà phê Arabica Sơn La sẽ không chỉ còn cạnh tranh bằng sản lượng mà còn gia tăng vị thế nhờ cải thiện chất lượng. Đặc biệt là trong bối cảnh thị trường ngày càng đòi hỏi khắt khe hơn những tiêu chuẩn chất lượng ngay từ vùng trồng đầu nguồn, yêu cầu các chứng nhận bền vững & nguồn cung có trách nhiệm (như 4C, EUDR,...)

Để vùng nguyên liệu này phát triển mạnh mẽ, cần có sự liên kết chặt chẽ giữa các mắt xích trong chuỗi giá trị – từ nông hộ, cơ sở sản xuất, đại lý thu mua đến doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu. Công ty TNHH Cà phê Hân Vinh luôn sẵn sàng chào đón mọi đối tác – dù quy mô lớn hay nhỏ – chỉ cần cùng chung cam kết & định hướng về chất lượng sản phẩm. Thời gian tại Sơn La, công ty đã gặp mặt các đối tác, đại lý thu mua để đánh giá và trao đổi thêm về những tồn đọng của năm trước, cách cải thiện chất lượng - gia tăng số lượng, cùng đưa ra phương hướng làm tốt hơn cho mùa vụ năm nay. Công ty cũng tìm hiểu thêm mong muốn của nông hộ tại địa phương để có chiến lược tạo điều kiện, tái đầu tư phù hợp và tối ưu.

Đi cùng với Sơn La, vùng trồng cà phê trọng điểm Tây Bắc còn có Điện Biên. Khi Sơn La phát triển lên mạnh mẽ, Điện Biên cũng sẽ phát triển theo nhờ học hỏi và thừa hưởng cơ sở hạ tầng về sản xuất chế biến, kỹ thuật canh tác. Về lâu dài, khi có được sự đầu tư và chú trọng phù hợp của chính quyền địa phương cùng sự đồng hành của người dân & doanh nghiệp sẽ cùng tạo nên được sức mạnh liên kết vùng - đây chính là một tiềm năng phát triển chờ được khai phá của vùng trồng cà phê Tây Bắc.

Ở tất cả các vùng nguyên liệu chủ lực, công ty luôn hướng đến việc kiến tạo các giá trị bền vững cho con người và vùng đất - nơi đã cung ứng nguồn nguyên liệu cho mình, nơi đã góp phần dù lớn hay nhỏ, dù trực tiếp hay gián tiếp vào sự phát triển của công ty. Từ Lâm Đồng, Sơn La hành trình tri ân và kiến tạo giá trị cho các vùng nguyên liệu sẽ còn được tiếp nối. Công ty TNHH Cà Phê Hân Vinh gửi lời cảm ơn chân thành đến người dân, chính quyền địa phương, các đại lý thu mua và Bếp ăn 0 đồng của nhóm Thiện nguyện Vạn Tâm cũng như Bệnh viện đa khoa tỉnh Sơn La đã hỗ trợ và kết nối để chuyến ghé thăm có được nhiều hoạt động ý nghĩa.

Nguồn thông tin tham khảo:

1. Cây cà phê chè Việt Nam và ba vùng canh tác trọng điểm - Prime Coffee

2. Tìm hướng đột phá tạo sự khác biệt cho cà phê Sơn La - Bộ Nông nghiệp và Môi trường | 07/2025

3. Sơn La tập trung phát triển bền vững cây cà phê - Báo Nhân Dân (Cơ quan TW của ĐCS Việt Nam) | 08/2025

4. Bảo hộ Chỉ dẫn địa lý “Sơn La” cho sản phẩm cà phê - Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ)

5. Tây Bắc: Miền đất hứa của cà phê chè - Prime Coffee

6. Xây dựng chiến lược phát triển bền vững cho cây cà phê Sơn La - Cổng thông tin điện tử tỉnh Sơn La